Thông tin nghe có vẻ như trong chuyện khoa học viễn tưởng, nhưng các nhà nghiên cứu thực tế vừa tạo ra những robot có khả năng đẻ con và tiến hóa mà không cần sự can thiệp của con người.
Con robot này được nhóm nghiên cứu đại học Cambridge, Anh chế tạo. Con robot mẹ có thể tự "sinh ra" những con robot con. Chưa dừng lại ở đó, "người mẹ" này còn có thể đánh giá mức độ hiệu quả trong hoạt động của "những đứa con", sau đó rút kinh nghiệm và khắc phục ở những lần sinh tiếp theo để tìm kiếm một thế hệ con tốt nhất có thể.
Robot mẹ có thể sinh con và tiến hóa sau mỗi lần sinh
Thuật toán áp dụng cho robot mẹ giúp nó tạo ra robot con từ các khối lập phương nhựa dẻo có gắn động cơ bên trong. Robot mẹ là một bàn tay kim loại đơn giản, có thể cử động, co duỗi nhanh chóng và linh hoạt như bàn tay con người. Nhờ đó, nó có thể lắp ráp những đứa con với các hình dạng khác nhau, cấu trúc từ 1-5 khối lập phương. Quá trình này được tiến hành mà không có sự can thiệp nào của con người.
Trong 5 thí nghiệm riêng rẽ mà các nhà khoa học thực hiện, robot mẹ lắp ráp và kiểm tra mỗi thế hệ gồm 10 robot con bằng cách đánh giá khoảng cách robot con di chuyển trong thời gian nhất định. Thông qua camera quan sát, robot mẹ thu thập thông tin từng thế hệ, rút kinh nghiệm để tạo ra thế hệ kế tiếp theo hướng ngày càng hoàn thiện hơn. Những điểm ưu việt sẽ được giữ lại và truyền cho thế hệ sau, tương tự như quá trình chọn lọc tự nhiên.
Những robot con không đạt yêu cầu sẽ được "lai tạo" và "đột biến" nhằm đạt được những kỹ năng như các anh chị em xuất sắc của mình
"Chọn lọc tự nhiên đơn giản là quá trình sinh sản, đánh giá, tái sinh sản, đánh giá và cứ lặp lại như vậy. Đây thực sự là điều mà robot này thực hiện, chúng tôi có thể nhìn thấy sự cải tiến và đa dạng hóa của robot thế hệ sau", Tiến sĩ Fumiya Iida, đại học Cambridge, chủ nhiệm đề tài nghiên cứu cho biết.
Mỗi robot được tạo ra đều có một "hệ gene" duy nhất, là sự kết hợp giữa 1-5 gene (thực tế là 5 khối lập phương), trong đó bao hàm thông tin về hình dáng, cấu trúc và lệnh vận động. Đặc điểm hay hệ gene của những robot xuất sắc nhất trong mỗi thế hệ sẽ được giữ nguyên trong thế hệ kế tiếp để bảo lưu kỹ năng tốt.
Trái lại, những robot con không đạt yêu cầu sẽ được "lai tạo" và "đột biến" nhằm đạt được những kỹ năng như các anh chị em xuất sắc của mình. Quá trình tiến hóa chứng tỏ thành công khi các robot tốt nhất ở thế hệ cuối cùng chuyển động với vận tốc trung bình gấp đôi con nhanh nhất trong thế hệ đầu tiên.
Nhóm nghiên cứu cho hay, công nghệ này có thể ứng dụng trong những lĩnh vực đòi hỏi robot phải thực hiện nhiệm vụ một cách tự động, như ở các vùng hẻo lánh hoặc khi ứng phó thảm họa. Tuy nhiên, khả năng sinh sản và tiến hóa của robot giống với viễn cảnh robot thống trị thế giới trong các thuyết khoa học viễn tưởng khiến nhiều kỹ sư công nghệ bày tỏ sự lo ngại.
Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Brodbeck cho rằng nỗi lo sợ về các khả năng tương tự như robot mà nhóm ông chế tạo có thể đã bị thổi phồng. "Tôi tin mọi người có lý do để lo sợ, nhưng bản thân tôi không hề nghĩ rằng robot sẽ thống trị thế giới trong tương lai".