Theo khảo sát của công ty quảng cáo nổi tiếng JWT, hơn 50% thanh niên trong độ tuổi 19-26 ở Singapore, Trung Quốc và Mỹ đầu tư rất nhiều thời gian cho các hoạt động trên mạng xã hội như Facebook, Twitter... và “nghĩa vụ” này ảnh hưởng tiêu cực đến sinh hoạt của họ.

Một người mẫu và hình ảnh phản chiếu qua gương của mình, khi cô đang lướt web bằng iPad lúc chờ show diễn tại tuần lễ thời trang New York 2012. Ảnh: Reuters

Tại Singapore có đến 93% thanh niên sử dụng Facebook – một trong những tỉ lệ cao nhất thế giới. Trong số này, hơn ¼ cập nhật Facebook cứ vài tiếng, 1/10 kiểm tra từng phút. Singapore được coi là đất nước có tỉ lệ người dân sử dụng điện thoại thông minh nhiều nhất thế giới (55%) nên thanh niên tại đây truy cập mạng xã hội bất cứ lúc nào: khi đi ra ngoài, khi đang chờ đợi, kể cả khi đi ngủ. 45% vào mạng xã hội khi lên giảng đường, 1/10 người truy cập những trang này ngay cả khi… thân mật với bạn đời.

Thị trường Trung Quốc là một trong những nơi bùng nổ sự phát triển của mạng xã hội nhất trên thế giới. Theo một khảo sát của McKinsey công bố hồi tháng 4, Trung Quốc là nước có tỉ lệ cư dân mạng xã hội nhiều nhất thế giới, với 91% người khảo sát có sử dụng mạng xã hội trong vòng sáu tháng qua, so với tỉ lệ 30% của Nhật Bản và 67% của Mỹ. Hơn 2/3 người Trung Quốc được JWT khảo sát đã chia sẻ họ thấy áp lực khi thường xuyên tiếp xúc với các mạng xã hội – nổi tiếng nhất là Qzone, Weibo và Ren Ren. Ý kiến rằng hoạt động trên mạng xã hội gần như là một nghĩa vụ chiếm 68%.

Hơn 60% tổng ý kiến ở cả ba quốc gia đã chia sẻ bạn bè yêu cầu đích thân họ phải bình luận về mỗi hình ảnh hay trạng thái được đăng tải. 53% nhân viên trẻ ở Mỹ cảm thấy có lỗi nếu không phản hồi lại các thông tin đó.

Du khách đang truy cập facebook tại một khách sạn ở Lima, Peru. Giới trẻ đang ngày càng kết nối với thế giới mạng nhiều hơn. Ảnh: Reuters

Ngoài ra, khảo sát của JWT cho thấy mạng xã hội xâm chiếm cả đời sống thực, với 73% người Singapore và 81% người Trung Quốc bày tỏ quan điểm rằng việc cập nhật liên tục hoạt động trên mạng xã hội rất quan trọng. Trong tổng số những người được khảo sát ở cả ba quốc gia, gần 50% nhân viên trẻ thường bị muộn họp vì mải mê lướt mạng xã hội. Hơn 40% nói vì quá dành thời gian cho mạng xã hội đã dẫn đến mâu thuẫn trong gia đình, với bạn bè hoặc những mối liên lạc quan trọng khác ngoài đời thực.

“Người trẻ ngày càng kết nối với thế giới mạng nhiều hơn, điều đó hình thành một nghĩa vụ xã hội đang hiện hữu khiến họ phải liên tục chạy theo. Họ cảm thấy bắt buộc phải theo dõi và “Thích” tất cả cập nhật trạng thái, hình ảnh của bạn bè để được cập nhật diễn biến cũng như chứng tỏ mình đang quan tâm đến mọi người”, Angus Fraser, giám đốc điều hành của JWT chi nhánh Singapore nói. Theo ông, mạng xã hội nên vận hành đúng nghĩa là một sự phát triển của công nghệ để hỗ trợ cuộc sống, “đó không phải là một nghĩa vụ hay một cuộc sống khác mà chúng ta buộc phải duy trì”.

Giải pháp cho vấn đề này, ít nhất là theo đề xuất của JWT, là một ứng dụng tự động “thích” bất cứ tấm ảnh mà người dùng được gắn thẻ và thậm chí trả lời lại bằng những câu ngắn và nhanh, giúp tiết kiệm những giây phút quý giá có thể sử dụng cho nhiều việc hơn là cứ rình rập Facebook.

Sự phổ biến của mạng xã hội cũng lan tới các chính trị gia châu Á. Gần đây, thủ tướng Lý hiển Long của Singapore đã lập trang Facebook để tiếp cận với các công dân nước mình và giải đáp thắc mắc, quan ngại. Một số người để lại tin nhắn nhắc nhở thủ tướng Lý không nên dành quá nhiều thời gian trên Facebook như họ, cho rằng điều đó có thể gây “phân tâm”. Trước đó thủ tướng Najib Razak của Malaysia cũng đã thiết lập trang trên Facebook.

CẢNH TOÀN/SGTT/(REUTERS, WSJ)